Duits M38 gasmasker

Oorlogsherinneringen op boerderij ‘De Veldkamp’.

In herinnering aan Dick Staal. 22-07-1937 – 04-05-2014

‘Op 18 april 1945 was ik zeven jaar en drie maanden. Toen ik op die morgen opstond, waren de voorkamers van ons huis volgestouwd met stro. Wij hadden namelijk inkwartiering van een groep Duitse soldaten gekregen, die op de vlucht waren voor de oprukkende Canadezen. De deel stond vol met onder andere Belgische paarden. In en om de loods stond allemaal afweergeschut voorzien van camouflage. Tussen ons huis en de loods stond een platte wagen met daarop een mannelijk edelhert. Moeder voorzag de Duitse soldaten ’s morgens van eten. Tijdens dat eten waren er wel wat gesprekken. Een wat oudere soldaat zat te huilen aan de tafel. Hij zag het toen niet meer zitten, moe en uitgeput van de oorlog. Later in de morgen vertrok de hele groep over de Schaapsdijk met al hun materieel richting Harderwijk. Een Duitser kwam haastig terug, klom via de hilt naar de zolder en pakte de fiets van vader. Hij reed hiermee de anderen achterna. Later vonden we de fiets aan het einde van de Schaapsdijk.’

Tot zover de korte herinnering van Dick Staal.

18 april 1945 is een datum geweest waarop veel Duitse troepen Ermelo via de Zeeweg hebben verlaten in de richting van de toenmalige Zuiderzeekust. Een weg die voor de meeste Duitsers bekend was aangezien er aan het eind van de Zeeweg een Duits oefenterrein lag. De Canadese bevrijders die vanuit Ermelo richting de Zuiderzeekust trokken om de Duisters de pas naar Harderwijk af te snijden trokken ook over de Zeeweg. Bij het naderen van boerderij ‘De Veldkamp’ is er door een Canadese carrier gevuurd op een Duitse munitieopslag die langs de kant van de Zeeweg stond opgesteld. Deze is hierdoor tot ontploffing gebracht. Huizen in de omgeving liepen hierdoor aanzienlijke schade op.

Een M3 half track (pantserwagen met voor luchtbanden en achter rupsbanden) op de Leuvenumseweg in Ermelo.

In de herinnering wordt er gesproken over afweergeschut voorzien van camouflage. Na onderzoek blijkt dat het hier hoogstwaarschijnlijk moet gaan om veldgeschut in plaats van afweergeschut waarmee op vliegtuigen kon worden geschoten. Tijdens de gevechten rond Ermelo zijn er namelijk geen Duitse troepen ingezet die de beschikking hadden over zogenaamd FLAK geschut (Flugabwehrkanone). Wel zijn er meerdere kleine en grotere kalibers FLAK geschut in actie geweest op de schietbaan Horst. Deze stukken zijn echter al in 1944 naar het zuiden verplaatst met het oog op het oprukkende geallieerde leger.
Daarnaast is er bekend dat er omstreeks de 18de een aantal stukken veldgeschut met een boot naar Noord Holland zijn verscheept om daar nog deel te nemen aan de strijd tegen de geallieerden aangezien dat gedeelte van Nederland nog bezet gebied was.

Tijdens de vlucht van de Duitsers zijn er hier en daar spullen achter gebleven waaronder onderstaand gasmaskerblik met gasmasker (model 1936). Familie Staal heeft deze geschonken aan het Stibo. Wij zijn hier erg blij mee!

Een vroeg model (1936) Duits gasmasker inclusief gasmaskerbus (vermoedelijk na de oorlog overgeschilderd). Het gasmasker behoorde tot de standaard uitrusting van elke Duitse soldaat. Dit masker is in november 1939 geproduceerd.

De glazen van het masker diende eens in de zoveel tijd te worden vervangen. Deze glazen, die in een metalen ring zitten die door de firma AEG zijn gemaakt, zijn in 1937 geproduceerd en zijn tijdens de oorlog nooit vervangen geweest.

Boerderij ‘De Veldkamp’ aan de Zeeweg. Hier vond de inkwartiering van de Duitsers plaats. Op de voorgrond (slecht zichtbaar) staat Dick Staal tussen zijn ouders in.

Een Canadese tank omringt door de lokale bevolking op de Leuvenumseweg In Ermelo.

Een Canadese tank van het type Sherman op de Putterweg in Ermelo.

Heeft u zelf herinneringen aan de oorlogstijd in de buurt van Ermelo? Of kent u iemand die dat heeft? Heeft u een toevoeging aan deze herinnering? Laat het ons weten! Samen houden we de herinnering levend!