Rex van Well

Opgetekend door Harrie Oud

Onderstaand het verhaal van Rex van Well. Rex, geboren in 1936 en getogen in Alkmaar, kan zich de oorlog nog heel goed herinneren. Bepaalde gebeurtenissen ziet hij nog helemaal voor zijn ogen gebeuren. Graag wil hij Stibo daar over vertellen.

 

Rex woonde met vader, moeder,  2 broers en 2 zussen in de Frans Halsstraat in Alkmaar-West. Vliegveld Bergen lag ongeveer 3000 meter daar vandaan. In de vroege morgen  van 10 mei 1940 ging het flink los. De Duitsers vielen Nederland binnen en een belangrijk doel van de Duitse luchtmacht was Vliegveld Bergen. Vader van Well was als beroepsmilitair gelegerd op het vliegveld en had die nacht ook dienst. Bij de eerste aanvallen is hij onmiddellijk naar zijn post gesneld zonder zijn overjas aan te kunnen trekken. Hij heeft met het  afweergeschut op de Duitse vliegtuigen geschoten tot al zijn munitie op was. Zijn overjas werd later doorzeefd met kogels bij zijn woonadres afgeleverd. Vader was nog niet thuis geweest, dus in eerste instantie werd gevreesd dat vader van Well was gesneuveld. Later op de dag meldde hij zich gelukkig thuis. Gezond en wel, maar wel erg ongerust vanwege de wetenschap dat Nederland in oorlog was met Duitsland en dat de Nederlandse verliezen op Vliegveld Bergen enorm waren. Na de capitulatie werd vader van Well een aantal maanden, net als alle militairen, gedetineerd. De plaats waar hij moest “zitten “ was Kamp Schoorl. Het kamp dat later in de oorlog zeer berucht werd als doorgangskamp.

Het brandje

De Duitsers zaten met hun bunkers vlakbij het huis van de familie van Well. Als jong en dus nieuwsgierig kereltje ging Rex natuurlijk kijken wat zij daar allemaal uitspookten.  Op een warme zomerdag hadden  Rex en zijn vriendjes “iets “gedaan dat gevaarlijke situaties zou kunnen veroorzaken. Het gras aan de Hoeverweg had vlam gevat en het vuur kroop langzaam maar zeker richting de Duitse bunkers en barakken. Het vuur was al voorbij het prikkeldraad!! De Duitsers reageerden snel en adequaat. Het vuur werd snel geblust. Gelukkig konden Rex en zijn vriendjes niet worden gelinkt aan het brandje en kwamen er dus goed vanaf.

Wat Rex zich ook goed kan herinneren zijn de liederen die de Duitse soldaten zongen tijdens het marcheren. Eigenlijk was dat best wel mooi. Ook de geallieerde vliegtuigen die, onderweg naar Nazi-Duitsland, vaak en vooral  ‘s nachts overvlogen. Dat  werd in de loop van de oorlog als gewoon ervaren. Later kwamen ook de zogenoemde vliegende forten gewoon overdag over!!  Dat waren dan de Amerikanen, terwijl de Engelsen ‘s nachts over kwamen vliegen.  Zijn grote broer Max was een volwassen man,  dus hij moest zich melden voor de “Arbeitseinsatz”. Max had daar natuurlijk geen oren naar. Op een dag kwam een zestal mannen met een handkar uit Leiden om te zoeken naar voedsel. Het waren kennissen van Max en zij overnachtten bij de familie van Well. Juist die nacht was er een razzia. De Duitsers waren op zoek naar mannen die in Duitsland zouden kunnen werken en die zichzelf niet hadden gemeld. Vooraf had men  daar rekening mee gehouden door een schuilplaats onder de houten vloer te maken. De Duitsers hebben ze gelukkig niet kunnen vinden. De spanning was groot omdat in die fase van de oorlog de Duitsers steeds gewelddadiger werden. Om aan brandhout te komen zijn alle wilgenbomen in de Frans Halsstraat  in één nacht gekapt. Wim, een broer van Rex, was er altijd als de kippen bij, als er weer eens een vliegtuig neerstortte. Vaak was hij er eerder dan de Duitsers en dan kwam hij thuis met allerlei spullen. Ook met plexiglas dat hij vervolgens bewerkte tot  kruisjes voor zijn  zussen en hun vriendinnen. Aan eten was altijd een groot gebrek. De leden van de familie van Well werden steeds creatiever. Zo gingen ze het graan, dat zij te pakken konden krijgen, malen met de koffiemolen en door een ingenieus apparaat dat broer Wim had gemaakt werd het kaf van het koren gescheiden. Moeder van Well bakte daar brood van in blikjes waarin appelstroop had gezeten. Vervolgens werden de blikjes op de kachel gezet en soms in de kachel om te worden gebakken.  De Duitsers werden in de loop van de oorlog steeds bruter. Zo vorderden zij regelmatig schoolgebouwen om daar zelf gebruik van te maken. Rex vond dat niet eens zo’n groot probleem, maar toch moest  hij tot 2 keer aan toe naar een andere school. Steeds weer verder van huis. Tijdens de laatste winter van de oorlog waren zelfs alle scholen dicht. De winter was toen erg streng en er was geen verwarming.

De bevrijding

Eindelijk diende de bevrijding zich aan. Toen de aankondiging kwam dat de Canadezen Alkmaar zouden binnen marcheren, stonden ze rijen dik langs de Kennemerstraatweg en vanaf de kant van Heiloo kon je aan het gejuich horen dat de helden eraan kwamen.  Rex herinnert zich de uitbundige vreugde, de blije gezichten en vlaggen. In iedere wijk werd een feestcomitétje opgericht en er werden wedstrijden gehouden wie de mooiste gevelversiering had. En jawel…. de familie van Well won de eerste prijs. In een familie album is de foto nog te zien. Gelukkig heeft de familie de oorlog goed doorstaan.