Vrijwilligersdag 2025
Onze jaarlijkse vrijwilligersdag vond dit jaar plaats bij Nt. Monument Kamp Vught. Na een uitgebreide lunch in het museumcafé startte onze rondleiding voor een grote zwart-wit foto van ‘KL Kamp Herzogenbusch’, zoals de officiële Duitse naam was. Met een stok wijst onze rondleider Bert achtereenvolgens de dienstwoningen van de SS-ers aan, de Kommendatur, de appèlplaats, de gevangenenbarakken, het ziekenhuis, de gevangenis ‘de Bunker’, het crematorium en de fusilladeplaats. Als we buiten bij de natuurstenen maquette staan, gaat de grootte en de samenstelling van het kamp nog meer leven. Het terrein is omgeven door prikkeldraad en een gracht die door de gevangenen zelf gegraven is.
Bert brengt ons naar een reconstructie van een van de barakken, waar hij beeldend vertelt hoe de eerste 250 gevangenen hier op 13 januari 1943 aankwamen. Na aankomst moesten ze hun bezittingen inleveren en kregen ze kampkleding, klompen en een nummer. Een gekleurde driehoek op hun pak gaf hun ‘vergrijp’ aan: een rode driehoek voor politieke gevangenen, een Jodenster voor Joden. Bert laat ons de slaapzaal zien waar 240 gevangenen in stapelbedden sliepen, driehoog, op jutenzakken gevuld met stro. De gevangenen verwerkten o.a. lompen, ontmantelden vliegtuigen of werden ingezet voor de Duitse oorlogsindustrie. Degenen die bij het Philips-Kommando werden ingezet, maakten knijpkatten en radiobuizen en kregen van Philips een extra maaltijd, het zogenaamde Philiprak.
In het crematorium zien we een replica van cel nummer 115, waar zich in de nacht van 15 op 16 januari 1944 ‘het Bunkerdrama’ afspeelt, een vergeldingsmaatregel in opdracht van kampcommandant SS-Hauptsturmführer Grünewald tegen een aantal opstandige vrouwelijke gevangenen. Vierenzeventig vrouwen werden 14 uur opgesloten in een cel van slechts negen vierkante meter en onvoldoende ventilatie. Tien van hen vonden die nacht de dood. We turen de benauwde ruimte in en tellen de tegels. In het midden staat een vaas met bloemen. Buiten hangt een zwarte plaquette met de namen van de tien omgekomen vrouwen.
Buiten het crematorium liggen twee as putten waar de as begraven ligt van de 749 omgekomen en vermoordde gevangenen. In een grafiek laat Bert zien dat met name begin ’43 en in september/oktober 1944 een piek is in het aantal omgekomen en vermoordde gevangenen door ongezuiverd drinkwater (begin ’43) en vele gefusilleerde gevangenen (herfst 1944 vlak voor de bevrijding van het zuiden).
Veel indruk maakt het kindermonument met de 1296 namen van Joodse kinderen die op 6 en 7 juni 1943 vanuit kamp Vught op transport worden gezet naar vernietigingskamp Sobibor. Naast gekleurde stenen liggen er vele teddyberen en andere knuffels aan de voet van de koperen gedenkplaat met hun namen en leeftijden.
Bij de resten van de Fusiladeplaats gedenkstenen, die in 1995 besmeurd waren met teer, eindigt onze rondleiding. Bert adviseert ons zeker nog de binnenexpositie te gaan bekijken, maar geeft ons mee om, na vertrek, de knop weer om te zetten en onze vrijwilligersdag ontspannen te eindigen. Dit advies namen we ons ter harte. De borrel in het Strandhuys bij de IJzeren Man was een gezellige afsluiting waar vrijwilligers elkaar ontmoetten en er goed bijgepraat werd over het afgelopen jaar.
We willen onze rondleider Bert en de catering van Nt. Monument Kamp Vught bedanken voor deze mooie en indrukwekkende vrijwilligersdag.
Reactie plaatsen
Reacties